İnsanın kentle ilişkisi, diyalektik bir ilişki olarak pek çok farklı disiplinin odağında yer alır. Toplumsal üretim tarzından, estetiğe; iktidar ilişkilerinden, kamu politikalarına uzanan bu etkileşim alanı, kamu yönetimi disiplini için de büyük önem taşır.
Kentin tarihsel köklerini, toplumsal sistemler açısından taşıdığı önemi kavramak, bugünün sorunlarını tespit edebilmek ve geleceği planlayabilmek açısından elzemdir.
Bu çerçevede “Kentleşme ve Konut Politikası” dersinde, kentin tarihsel evrimi, günümüzde giderek hızlanan kentleşme olgusu ve bu olguyu düzenli bir biçimde idare edebilmek için politika önerileri ele alınacaktır. Derse ilişkin plan/syllabus'a erişmek için: KENTLEŞME & KONUT POLİTİKASI SYLLABUS
Ders planında, tamamlayıcı okumalar çerçevesinde yer alan pasajlara aşağıdaki bağlantılardan erişim sağlanabilir. Bununla birlikte Yüceyılmaz eserlerin tam metinlerini ve orjinal baskılarını tüm öğrencilerine tavsiye etmektedir.
Antik Çağda Kentleşme Hareketlerinin Doğal Yapı Üzerindeki Etkileri / A. Arda Yüceyılmaz
Paleoteknik Cennet Kömürkent/Lewis Mumford
Hızlı Şehirleşmenin Yarattığı Ekonomik ve Sosyal Sorunlar / Nur Vergin
İslamda Şehir ve Mimari / Turgut Cansever
Kapitalist Ötesi Toplum / Peter Drucker
Kentleşme Yazıları / Mübeccel Kıray
Postmodernliğin Durumu / David Harvey
1. HAFTA: SYLLABUS VE DERSİN TANITIMI
Dönem boyunca izlenecek temel programın, ders gerekliliklerinin ve hedeflerinin konuşulacağı, dönemin bu ilk oturumunda, hem içerik hem de ölçme ve değerlendirmeye ilişkin çerçeve öğrencilerle paylaşılacaktır.
2. HAFTA: KENTİN DOĞUŞU
"Kentin Doğuşu" adlı oturumda, insanlığın yerleşik hayata geçiş süreci, bu sürecin oluşturduğu toplumsal, siyasal ve ekonomik görünümler, türümüzün oluşturduğu ilk yerleşim yerleri ele alınacaktır.
TAMAMLAYICI OKUMALAR:
Gordon Childe (2006), Tarihte Neler Oldu?, Kırmızı Yayınları, İstanbul, (S.107-134).
Lewis Mumford (2007), Tarih Boyunca Kent, Ayrıntı Yayınları, İstanbul (S.13-43).
3. HAFTA: KENTİN YÜKSELİŞİ
"Kentin Yükselişi" oturumunda, kentin politik ve organizasyonel evrimimizdeki yeri ele alınacaktır. Bu çerçevede Antik Çağ Ege dünyasında "Polis"in ortaya çıkışından, Roma İmparatorluğu'nda kazandığı yeni anlama ve oradan da Orta Çağ'daki görünümlerine uzanan geniş bir yelpazede kent, farklı görünümleriyle incelenecektir.
TAMAMLAYICI OKUMALAR:
4. HAFTA: SANAYİ DEVRİMİ & KENTLEŞME YÜZYILI
"Sanayi Devrimi & Kentleşme Yüzyılı" adlı oturumda, toplumsal üretim, tüketim ve örgütlenmemiz üzerinde dramatik sonuçlar yaratan sanayi devriminin, kentsel görünümleri ele alınıp tartışılacaktır
TAMAMLAYICI OKUMALAR:
Lewis Mumford (2007), Tarih Boyunca Kent, Ayrıntı Yayınları, İstanbul (S.548-584).
Manuel Castells (1997), Kent, Sınıf, İktidar, Bilim ve Sanat Yayınları (S. 209-216).
Bülbül, Yaşar (2008),”19. Yüzyılda İngiliz ve Osmanlı Kentlerinde Luddite (Makine Kırıcılığı) Eylemleri ve Sonuçları: Bir Mukayese”, Selçukludan Cumhuriyete Şehir Yönetimi, (Ed. Erol Özvar, Arif Bilgin), Türk Dünyası Belediyeler Birliği Yayını, İstanbul (S.446-459).
5. HAFTA: İSTANBUL
Bu oturumda, 19. yüzyılın siyasal, ekonomik ve toplumsal dönüşüm alanları ve bunların Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'da bulduğu izdüşümleri ele alınacaktır.
TAMAMLAYICI OKUMALAR:
6. HAFTA: KENT KURAMLARI
Bu oturumda, kentsel dünyanın 20. yüzyılda kazandığı yeni biçim, kuramsal bir şekilde tartışılacaktır. Bu çerçevede, Ortak Merkezli Çemberler Kuramı, Dilimler Kuramı, Birden Çok Merkezli Büyüme Kuramı ve bazı toplumbilimcilerin kenti ve kentleşme sürecini açıklamaya dönük girişimleri ele alınacaktır.
TAMAMLAYICI OKUMALAR:
7. HAFTA: KENT PLANLAMASI
Kent söz konusu olduğunda planlamayı, yalnızca yerleşimin fiziksel yayılımını tanımlamaya/sınırlandırmaya dönük bir adım olarak olarak adlandırmak eksik kalacaktır. Planlama, ideolojik ve politik bir müdehale olarak, kentin bugününde ve yarınında sosyolojik ve ekonomik sonuçlar yaratacak bir girişimdir. Bu çerçevede, bu oturumda, planlamaya dönük farklı yaklaşımlar ve metodlar ele alınıp, tartışılacaktır.
TAMAMLAYICI OKUMALAR:
8. HAFTA: KENTSEL ULAŞIM / OTOMOBİLİN EKOLOJİSİ
Bu oturumda, genel çerçevesiyle ulaşım, özelde ise otomobil merkezli ulaşım politikası ele alınacak ve ulaşım alanındaki tercihlerin, 21. yüzyıl kentsel formundaki etkileri tartışılacaktır. Bu tartışmalara ek olarak, ulaşım teknolojilerinin tarihinin izini sürmek üzere, İzmir/Selçuk'taki Lokomotif müzesine ve İzmir/Torbalı'daki klasik otomobil müzesine (KEYMUSEUM) bir teknik gezi gerçekleştirilecektir.
TAMAMLAYICI OKUMALAR:
Freund, Peter, George Martin (1996), Otomobilin Ekolojisi, Ayrıntı Yayınları, İstanbul (S.115-176).
9. HAFTA: KONUT POLİTİKASI
"Konut Politikası" oturumunda, en temel insani ihtiyaçlardan biri olarak, barınma ihtiyacı ve bu ihtiyaca dönük geliştirilen alternatif politikalar ele alınacaktır.
TAMAMLAYICI OKUMALAR:
Davis, Mike (2010), Gecekondu Gezegeni, Metis Yayınları, İstanbul, (S.35-70).
10. HAFTA: TÜRKİYE'NİN POLİTİK-EKONOMİK DÖNÜŞÜMÜNDE KENTLEŞME POLİTİKALARI
Bu oturumda Cumhuriyetin kuruluşundan, günümüze uzanan süreçte, Türkiye'de değişen politik-ekonomik perspektifin kent sorunsalına yaklaşımı ele alınacaktır.
TAMAMLAYICI OKUMALAR:
Keyder, Ç. (2007) Türkiye’de Devlet ve Sınıflar, İletişim Yayınları, İstanbul.
11. HAFTA: UZAK ÜLKEDEN YAKIN İZLENİMLER / ÇİN'DE YÖNETİM REFORMLARI VE KENTLEŞME HAREKETLERİ
Bu oturumda 20. yüzyılın son çeyreğinde gerçekleştirdiği politik-ekonomik ve yönetsel reformlarla derin bir toplumsal dönüşümü deneyimleyen Çin Halk Cumhuriyeti'nden kentsel görünümler ele alınacaktır. Kentleşme politikalarının, kalkınma alanındaki uygulamalarla kurduğu yakın ilişki tartışılacaktır.
TAMAMLAYICI OKUMALAR:
12. HAFTA: ÜTOPYA & GELECEĞİN KENTLERİ
"Ütopya ve Geleceğin Kentleri" oturumunda, Thomas More'un "Ütopya"sında hareketle ütopya kavramı incelenecek ve gelecekte kent olgusunun nasıl bir yönde şekilleneceği üzerine bir tartışma geliştirilecektir.
TAMAMLAYICI OKUMALAR:
13. HAFTA: Dönem Sonu Değerlendirmesi
Dönemin bu son oturumunda, dönem boyunca takip edilen içerik genel olarak değerlendirilecektir.